Aan het eind van 2018 komt er dan mogelijk een eind aan het langlopend geschil tussen de gemeente en Theater de Speeldoos over de besteding van de gemeentelijke subsidies. In 2004 besloot de gemeenteraad geen middelen meer beschikbaar te stellen voor professionele podiumkunsten. Theater de Speeldoos heeft bezwaar gemaakt tegen het daaropvolgende subsidiebesluit. Dat leidde uiteindelijk tot een beroep bij de Raad van State die in 2007 de gemeente in het gelijk stelde. Vanaf dat moment zijn de verhoudingen er niet beter op geworden.  De fractie van Gemeentebelangen sprak in 2016 al haar ernstige zorgen uit over die relatie. Onderzoeken uit het verleden hadden nog steeds niet geleid tot een verbetering. Dat was de aanleiding voor de fractie Gemeentebelangen om meer inzicht te willen krijgen in de ruis op de lijn die er nog steeds bestond. Vervolgens diende Gemeentebelangen samen met het CDA een motie ‘vreemd aan de orde van de dag’ in op 15 juni 2017 om voor eens en altijd duidelijkheid te krijgen omtrent organisatie, financiën, subsidiegelden en toekomstige ontwikkelingen middels een onafhankelijk onderzoek. Deze motie werd met een meerderheid van stemmen aangenomen. Dat was voor de directie van de Theater Speeldoos aanleiding om in eerste instantie één van de fractieleden van Gemeentebelangen openlijk aan de schandpaal te nagelen om vervolgens een excuus te maken en in samenhang met- en op initiatief van het college een onderzoek uit te laten voeren door bureau Berenschot.

Dit rapport is op 6 november 2017 opgeleverd. Vanaf dat moment is de relatie alleen nog maar verslechterd. De directie van de Theater de Speeldoos vond het rapport schofferend en ongepast. Eén van de conclusies uit het rapport was dat men er niet in geslaagd was eenduidig zicht te krijgen op de besteding van de gemeentelijke subsidie door Theater de Speeldoos. Maar ook de gemeente had beter moeten toezien op controle van- en verantwoording door Theater de Speeldoos, maar pakte niet door.
Hoe nu verder. Er is een half jaar lang gestoeid met cijfers en interpretaties daarvan. Helaas, zelfs nadat de burgemeester zich ook met het dossier heeft beziggehouden, zijn de gemeente en het Theater de Speeldoos na diverse onderzoeken en gesprekken niet tot een eenduidige conclusie gekomen. Er ontbraken nog steeds een aantal puzzelstukjes. Daarop heeft de gemeenteraad op 28 juni jl. het college opdracht gegeven om de subsidie voor Theater de Speeldoos af te bouwen. Dat heeft veel stof doen opwaaien en wij als raad hebben ook veel bagger over ons uitgestrooid gekregen in diverse media, zowel vanuit directie en bestuur van de Theater de Speeldoos, als vanuit de Vughtse gemeenschap. Was dat wel terecht?
Is het niet Theater de Speeldoos die een verkeerde voorstelling van zaken geeft? Blijven beweren dat er winst gemaakt wordt op de professionele kunst en dit ten goede komt aan de amateurkunst. Onlangs zijn voor Gemeentebelangen de puzzelstukjes op zijn plaats gevallen. Het college heeft ons inzicht gegeven in de beschikbaar gestelde cijfers, bezoekersaantallen en de benodigde investering en reservering naar aanleiding van de gesprekken die zij vanaf 6 november jl. gevoerd heeft met de nieuwe interim-directeur van Theater de Speeldoos, de heer Kraaijeveld. Nu blijkt wel degelijk dat de professionele kunsten niet kostendekkend zijn en dat de facilitering van amateurkunst door efficiëntere inzet tegen veel lagere kosten kan plaatsvinden. Daarnaast kwam er ook inzicht in de lage bezettingsgraad van bezoekers van professionele voorstellingen (30% gemiddeld bezettingspercentage), waarvan 45 % van de bezoekers uit Vught kwamen.
Het vertrouwen was al niet groot van beide kanten, maar is er in de afgelopen periode en aan de hand van de nu beschikbaar gestelde cijfers niet beter op geworden. In de raadsvergadering van 18 december jl. heeft de gemeenteraad unaniem het vertrouwen opgezegd in directie en bestuur van Theater de Speeldoos. Pijnlijk om dit onpopulaire besluit te moeten nemen. Maar we moeten nu eenmaal beslissingen nemen, ook al gaan die waarschijnlijk ten koste van de populariteit. Twee dagen na deze raadsvergadering werd bekend dat het bestuur van Theater De Speeldoos gehoor heeft gegeven aan de oproep van de raad en opstapt. Wij spreken de hoop uit dat er met een nieuw bestuur en directie het vertrouwen wordt hersteld en er gewerkt wordt aan een definitieve oplossing voor de toekomst. Wij kunnen en willen ook niet voorbijgaan aan het feit dat Theater de Speeldoos diep in de Vughtse gemeenschap is geworteld.
Met die gedachte moet het toch lukken om de amateurkunst en cultuureducatie in 2019 een nieuwe start te geven en een goede oplossing voor de toekomst?